Afvallen in de winter: Gezond eten en kou niet vermijden

Misschien merk je net al vele anderen dat als de jas weer aan moet dat het afslanken dan opeens minder goed gaat. Hoe kan dat eigenlijk? Wat gebeurt er in je lichaam als het kouder wordt waardoor afslanken opeens lastiger wordt? En wat kun je dan doen om ook in de herfst en winter door te gaan met afslanken? 

Waarom kom je aan als het kouder wordt?

Het is goed om te weten dat de temperatuur meer invloed op je lichaam heeft dan dat het kouder aanvoelt. 

Koud weer kan zelfs een grote factor zijn voor sommige mensen in het veroorzaken van overgewicht. Dit komt doordat koud weer invloed heeft op de hormonen die bepalen hoeveel trek of honger je hebt. 

Hierdoor kun je per ongeluk meer voeding eten dan dat je calorieën verbrandt. 

Koud weer zorgt namelijk voor meer trek in zoetigheid (1). Immers, wanneer heb jij voor het laatst in de zomer warme chocolademelk met slagroom gedronken? 

Daarbij kun je door koud weer ook onbewust minder actief worden. Dit komt onder andere doordat het zo lekker warm is als je binnen blijft. Knus onder dat dekentje met een goed boek, openhaard aan, netflix serie kijken. 

Onderzoekers geven zelfs aan dat er in de westerse wereld een trend is om in de winter de verwarmingstemperatuur in huis steeds hoger te houden. Dit heeft consequenties voor hoe je lichaam omgaat met kou en de samenstelling van het vet in je lichaam.

Kou en je buikgebied

De verwarming lekker warm in de winter zorgt er namelijk voor dat je minder bruin vet in je lichaam hebt en je lichaam minder goed wordt in het genereren van hitte (2). Je krijgt het dus nog kouder als je dan buiten bent, dan als je de verwarming iets minder warm zet in je huis, omdat je lichaam gewoon minder goed is geworden in zichzelf warm houden. 

Kou heeft 2 effecten op darmen die interessant zijn om te kennen. Aan de ene kant zorgt kou voor een andere darmflora die goed is voor je insuline resistentie en om van wit vet bruin vet te maken. Aan de andere kant zorgt kou ervoor dat je darmen zich aanpassen waardoor je meer voeding in je opneemt. Het darmoppervlakte dat voedingsstoffen opneemt, wordt letterlijk ietsje groter bij muizen. Als de muis het weer lekker warm heeft, wordt de darmoppervlakte weer normaal, maar het omzetten van wit vet naar bruin vet stopt ook en de darmflora verandert weer terug (3). 

Dit is nog niet onderzocht bij mensen, maar de kans is groot dat het bij ons op precies “dezelfde” manier functioneert. 

Kou heeft dus voordelen en nadelen voor je gewicht. Het is belangrijk om dit in de gaten te houden. 

Vet in je lichaam en gewichtsverlies

Wat goed is om te weten is dat je meerdere soorten vet in je lichaam hebt. 

Je hebt namelijk: 

• Wit vet
• Bruin vet
• Beige vet

Wit vet is het meest bekende vet, omdat dat het vet is waardoor overgewicht ontstaat. Dat is het vet waar het teveel aan energie is opgeslagen. 

Het bruine vet is echter interessant als je wilt afslanken. Dit vet wordt namelijk aangesproken door je lichaam om hitte te genereren. Daarom is koud douchen zo populair geworden voor vetverbranding. 

Beige vet is het vet wat van wit vet naar bruin vet verandert. Dat is dus wat je wilt stimuleren als je bezig bent met afslanken. 

Lichaamsbeweging en vet

Niet alleen kou heeft invloed op de vetcellen in je lichaam. Onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat regelmatig bewegen ervoor zorgt dat witte vetcellen in je lichaam kleiner worden en iets doen met de lipiden in de vetcellen waardoor het meer “beige” vet wordt. 

Zelfs bruin vet wordt actiever (sneller verbrand) als je regelmatig beweegt. Je verbrandt dus het bruine vet tijdens de beweging en doordat het bruine vet wordt geactiveerd krijg je het ook warmer tijdens het bewegen (4). 

Nog leuker is dat lichaamsbeweging invloed heeft op insuline resistentie (5). Doordat je vet verbrandt, minder vet hebt, reageert je lichaam beter op insuline. Het gevolg is een lagere bloedsuiker, minder ontstekingswaarden en allerlei andere voordelen. 

In een onderzoek bij muizen kwam naar voren dat bewegen in de kou een groot effect had op het bruin maken van wit vet (6). Dit moet dus nog bij mensen onderzocht worden, maar een lekkere wandeling door herfstachtig of winters weer kan je dus helpen om sneller af te slanken dan wanneer je binnen beweegt waar het warmer is. Of wellicht is touwtje springen in de tuin iets voor jou, je leest meer hierover in deze blog.

Mindful omgaan met de winter

Als je weet dat kouder weer invloed heeft op wat je eet en hoeveel je beweegt, is het belangrijk om daar mindful mee om te gaan.

Bewust kiezen om naast je normale sportactiviteiten dagelijks 15 minuten te wandelen om het onbewust minder actief worden gedurende de rest van de dag tegen te gaan, doet namelijk al veel om je gewicht te controleren als het kouder wordt (bron 1). 

Je kunt bijvoorbeeld 15 minuten buiten wandelen, even in de kou, om op die manier de aanmaak en verbranding van bruin vet te stimuleren. 

Daarbij kun je ook heel mindful zijn over wat je “snoept”. Door bijvoorbeeld fruit en hartige groente zoals komkommer en wortels te benoemen als “snoepfruit”, kun je heel gezond “snoepen”, zonder dat je er direct last van hebt. 

In plaats van de chocolade in de supermarkt af te struinen naar wat lekkers, kijk je even naar het verse fruit om juist daar “iets lekkers” uit te zoeken. 

Afvallen in de winter

Met al deze kennis zijn er een aantal tips die je in de gaten moet houden als je tijdens de winter wilt afvallen: 

• Ga niet meer eten als je het koud hebt, want het wordt nog beter opgenomen door een groter darmoppervlakte. 
• Kou helpt je om van wit vet bruin vet te maken, waardoor je eenvoudiger afslankt.
• Beweging helpt om van wit vet bruin vet te maken en dit effect wordt versterkt als je beweegt in de kou. 
• Je krijgt door kou meer zin in lekkers, maak daarin gezonde keuzes, zodat je er geen nadelen van ondervindt. 
• Je gaat door kou onbewust minder bewegen, kies er daarom voor om dagelijks 15 minuten extra te bewegen naast de bewuste beweging die je hebt als het zomer is. 

Heb je hulp nodig om ook in de winter gezonde keuzes te maken? Met het programma van ikveranderwel.nl krijg je 5 maanden lang begeleiding. Ideaal om de winter goed door te komen. 

Klik hier voor meer informatie over het programma.

Groetjes,

Bianca. 

(1) https://www.semanticscholar.org/reader/b1add2ada23df764a3ee23c2da29bae6ebc49d99
(2) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21261804/
(3) https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0092867415014841?dgcid=api_sd_search-api-endpoint
(4) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21368268/
(5) https://diabetesjournals.org/diabetes/article/64/7/2361/19478/Exercise-Effects-on-White-Adipose-Tissue-Beiging
(6) https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/32431620/