Iedereen heeft wel eens last gehad van een vicieuze cirkel die doorbroken moest worden of doorbroken is. Die wiskunde opdracht waar je gewoon niet uitkwam. Die verkeerde mensen die maar in je leven bleven komen. Dat gewicht dat je maar niet kwijtraakt of dat telkens terugkomt.
Het idee is al een beetje duidelijk, maar ik ga het nog duidelijker maken.
Wat is een vicieuze cirkel?
Een vicieuze cirkel heeft meerdere definities als je er online naar zoekt. Het kan gaan om foutieve bewijsvoering. Je hebt bijvoorbeeld een probleem, ziet een bepaald bewijs als de oplossing. Alleen dat bewijs is niet de oplossing en het probleem blijft bestaan. Vervolgens zie je weer nieuw foutief bewijs.
Een andere definitie is dat je een situatie hebt en die situatie heeft een gevolg en dat gevolg houdt die situatie in stand en kan de situatie zelfs verergeren.
Het is dus eigenlijk een probleem waar je niet uit lijkt te kunnen komen[1].
Je mentale vicieuze cirkel
Ook mentaal kun je last hebben van dit soort vicieuze cirkels. Wanneer je last hebt van een depressie of van angsten heb je vaak een vicieuze cirkel over negativiteit. Je ziet vooral zaken die niet goed zijn en die eng zijn.
Er zijn een paar plaatsen waar het algemeen bekend is dat mensen last hebben van een mentale vicieuze cirkel. Zo is het vaak duidelijk voor mensen dat drugsverslaafden en alcoholverslaafden de alcohol en drugs gebruiken om even niet aan hun problemen te denken, maar daardoor ontstaan er vaak weer meer problemen (zoals geldzorgen of ruzies), die dan weer een oplossing nodig hebben en dan wordt er weer drank of drugs gebruikt.
Helaas zijn er ook minder overduidelijke vicieuze cirkels.
Mensen met overgewicht wordt bijvoorbeeld vaak verweten dat ze overgewicht hebben omdat ze vluchten in voeding. Soms is dat inderdaad het geval, maar soms is dit ook gewoon niet waar.
Zelfs dan kun je nog moeite hebben met afslanken.
De invloed van de vicieuze cirkel op je gewicht
Overgewicht heeft namelijk ook invloed op een mentale vicieuze cirkel door de reacties van mensen om je heen en die cirkel heeft weer invloed op het afvallen.
Ondanks alle positiviteit over het lichaam is er nog steeds een stigma op mensen met overgewicht. Er zijn allerlei voordelen over mensen met overgewicht. Die zouden lui en gemeen kunnen zijn.
Wanneer je geconfronteerd wordt met zo’n stigma is dit ontzettend stressvol, omdat iemand je meent uit te kunnen schelden of iets dergelijks. Stress kan echter weer leiden tot meer overgewicht. Dit komt doordat je dan meer cortisol aanmaakt, het stresshormoon[2]. Dit hormoon maakt het weer lastiger om gewicht te verliezen, zelfs als je alles verder goed doet.
Je eet dus gezond, je beweegt en dan zorgt de stress door het stigma op overgewicht ervoor dat je toch niet kunt afvallen. Pfff.
Overgewicht en het stigma erop houdt mensen met overgewicht in het overgewicht.
Heel begrijpelijk dus dat er veel campagnes zijn om mensen met overgewicht ook mooi en waardig te vinden, maar mensen blijven mensen en je kunt altijd last hebben van iemand die gewoon een lompe hork is.
Daarbij verplaats je de controle op het stressprobleem hiermee ook naar de ander en dat maakt jezelf een slachtoffer.
Helemaal niet krachtig en niet handig.
Stressreactie op overgewicht stigma veranderen
Voor de meeste mensen is het stigma op overgewicht niet de belangrijkste reden om te willen afslanken. Gezondheid en mee kunnen spelen met je kinderen of kleinkinderen zijn vaak belangrijkere zaken om voor af te slanken.
Toch is zo’n vicieuze cirkel van stresstriggers door overgewicht helemaal niet handig.
Dus in plaats van de ander die stress oplevert de schuld te geven van het niet slagen met afvallen kun je ook kijken naar waarom opmerkingen van bepaalde mensen je stress opleveren. Waarom kan het jou wat schelen wat iemand van je gewicht vindt terwijl je al bezig bent met stappen te zetten om af te slanken?
Om dit te achterhalen is het van belang om je eigen overtuigingen over de wereld en hoe jij daarin functioneert of kunt functioneren eens onder de loep te nemen. Je kunt je bijvoorbeeld afvragen wat jij denkt over de invloed van overgewicht op je werk. Je kunt je afvragen wat je denkt over de invloed van overgewicht op je relaties.
Vervolgens kun je je afvragen hoe logisch die gedachte, mening of overtuiging van je eigenlijk is.
Een gedachte die je bijvoorbeeld kunt hebben is:
“Overgewicht op mijn werkt zorgt ervoor dat ik geen promotie kan maken, omdat mijn leidinggevende zal denken dat ik niet gedisciplineerd genoeg ben.”
Misschien is het zelfs handig om het even op te schrijven wat je denkt, want dan kun je zien welk woord je eigenlijk koppelt aan je overgewicht.
In dit voorbeeld is het namelijk discipline.
Het idee is dat je misschien niet genoeg discipline hebt, omdat je schijnbaar niet genoeg discipline hebt om gezond te eten en te bewegen.
Je kunt echter ook op een andere manier naar discipline kijken. Kom je altijd op tijd op je werk? Je levert je werk goed af en op tijd? Dat zijn toch ook tekenen van discipline? Dat is toch veel belangrijker voor promotie dan wat jij wel of niet eet.
Dus kijk aan welke eigenschap je jouw overgewicht koppelt en wat nog meer seintjes zijn voor die eigenschap die niets met je overgewicht te maken hebben en waar jij ook voldoende hints van bezit.
Als het bijvoorbeeld gaat om representatief overkomen, dan is de kleding die je draagt ook heel belangrijk. Slanke mensen die met een hippe gescheurde spijkerbroek naar hun werk gaan komen bijvoorbeeld vaak niet representatief over wanneer het om een kantoorbaan gaat. Dus als jij je verder goed kleed en je haar in model hebt, dan is er toch alsnog niets aan de hand?
Hulp bij het achterhalen van triggers en het veranderen van je reactie
Heb jij een vicieuze cirkel met je overgewicht en begrijp je maar niet waarom je er niet uitkomt? Dan kan stress dus zeker een oorzaak zijn voor het niet kunnen doorbreken van die cirkel.
De bovenstaande oefening kan een goede eerste stap zijn om minder gestrest te reageren op bepaalde triggers, maar het kan zijn dat je meer hulp nodig hebt dan alleen de oefening uit dit blog.
In dat geval kan je hulp krijgen van mijn Ikveranderwel programma. In het online programma krijg je vijf maanden lang hulp om je te helpen om aan de mentale kant van afslanken te werken, zoals het veranderen van hoe je met stress omgaat of waardoor je gestrest raakt. Daarbij is er ook persoonlijke hulp van mij.
Klik hier voor meer informatie over het online programma.
Groetjes,
Bianca
[1] https://www.encyclo.nl/begrip/vicieuze_cirkel
[2] https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S0195666314003560
