Gewoontes, ze zijn ontzettend fijn omdat het houvast geeft aan je dagelijkse bezigheden. Je wordt wakker, misschien maak je je bed op. Je gaat lekker ontbijten (of eerst douchen) en dan douchen en je kleedt je aan om naar je werk te gaan. Misschien heb je de gewoonte om ’s ochtends het ochtendjournaal te bekijken of het nieuws te lezen of ben je druk druk druk met je kinderen die naar school moeten.
Waarom zijn gewoontes zo belangrijk voor ons?
Gewoontes zijn belangrijk omdat wat je dagelijks doet ontzettend veel invloed heeft op het verloop van je leven. Als het je dagelijkse gewoonte is om 30 minuten een informatief boek te lezen zorgt dit vaak voor een bepaalde specialisatie die ervoor kan zorgen dat je zakelijk succesvoller bent.
Is het je gewoonte om dagelijks een appel te eten? Dan blijft de dokter weg (An apple a day keeps the doctor away), de tandarts kan dan trouwens wel langskomen vanwege de suiker in een appel.
Het hebben van gezonde gewoontes zorgt er dus voor dat je langer gezond blijft, terwijl het hebben van ongezonde gewoontes ervoor zorgt dat je eerder ziek wordt.
Dit is waarom de overheid van die spotjes laat zien op de televisie waarom het belangrijk is om 30 minuten per dag te bewegen. Het zorgt ervoor dat we met zijn allen minder ziek worden en dus minder kosten hebben in onze gezondheidszorg.
Dit is ook waarom bij veel kantoren er nu bureaus zijn waaraan je staand kunt werken, omdat de hele dag zitten op lange termijn ongezond is en je baas dus op gegeven moment ziektekosten mag gaan betalen.
De gewoontes die je hebt lijken onbelangrijk, maar op de lange termijn hebben ze ontzettend veel invloed op ons.
Welke gewoonte heb jij met voeding
Je zou denken dat iedereen op ongeveer dezelfde wijze met voeding omgaat, maar dat is niet het geval. Uit antropologisch onderzoek[1] blijkt dat de gewoontes die jij hebt met voeding afhangen van:
- Je nationaliteit
- Je etniciteit
- Je sociale klasse
- Je geslacht
Wat betreft je nationaliteit is het bijvoorbeeld bekend dat Britten een heel ander ontbijt hebben dan Europeanen aan het vaste land. Britten vinden een goed vullend ontbijt erg belangrijk en als je ooit in een hotel in Engeland bent geweest heb je vast gezien hoe een brit bruine bonen en worst eet als ontbijt. Terwijl bijvoorbeeld Fransen beginnen met kwark.
Je etniciteit heeft enigszins de maken met cultuur, maar bijvoorbeeld ook met welke voeding het beste is voor je genen. Europeanen kunnen bijvoorbeeld beter tegen alcohol dan Aziaten, waardoor drinken voor ons meer een gewoonte is dan voor Aziaten.
Mensen van een hogere sociale klassen hebben vaak meer geld te besteden voor gezonde voeding en eten daardoor vaak ook gezonder dan mensen van een lagere sociale klasse.
Al sinds de jaren 80 is het de norm bij vrouwen dat ze ontevreden zijn met hun lichaam, of ze nu gezond zijn of niet, hierdoor eten vrouwen vaak gezonder dan mannen (maar soms ook juist weer ongezonder door emotie-eten).
Je overtuigingen en gewoontes
Zoals je ziet zijn er een paar overeenkomsten bij al deze categorieën die iets bepalen van wat jij normaal vindt om te doen. De cultuur waarin je opgroeit bepaalt bijvoorbeeld of je denkt dat een groot stevig ontbijt gezonder of beter voor je is dan een klein ontbijt. Je tolerantie voor alcohol (lees: of je leuke ervaringen hebt met alcohol) zorgt ervoor dat je meer of minder drinkt. De mensen waarmee je omgaat zorgen voor een gezondere of ongezondere voedingsgewoonte. Je gedachten over je lichaam zorgen voor bepaalde gewoontes.
Gedachten en overtuigingen over wat normaal is, bepaalt dus behoorlijk veel.
Ga eens bij jezelf na welke gewoontes jij hebt met voeding? Ben je een Fries die bijvoorbeeld eerst het vlees eet en dan pas de groente tijdens het diner? Hoe goed is dit eigenlijk voor je? Laat je hierdoor de groente soms staan omdat je al vol zit door het vlees?
Het ontstaan van gewoontes
Je gewoontes ontstaan dus in eerste instantie door je opvoeding. Je groeit op in een bepaalde cultuur, met ouders van een bepaalde sociale klasse en die leren je gewoontes aan. Dan ga je om met mensen die gewoontes hebben en als je ze aardig vindt en met ze wilt om blijven gaan neem je vaak gewoontes over.
Dit is bijvoorbeeld waardoor de ene vriendengroep lekker chips eet tijdens het kijken van een film, terwijl de andere vriendengroep allerlei hartige hapjes heeft (al dan niet gezond).
De ene vriendengroep gaat met elkaar naar de sportschool, terwijl de andere vriendengroep een terrasje pakt.
Die aardigheid en dat het leuk is om bepaalde dingen te doen geven je een seintje dat dit een ding is dat je vaker kunt doen. Dit seintje geeft je dopamine of serotonine waardoor je een positieve feedback loop hebt gekregen in je hersenen en je dat gedrag vaker laat zien.
Dit is waarom je dus een gewoonte kunt krijgen dat je elk weekend taart eet, want hé leuk! Of elk weekend uren in de sportschool bent (want hé ook leuk!).
Het veranderen van ongezonde gewoontes
De reden waarom het zo lastig is om van een ongezonde levensstijl naar een gezonde levensstijl te gaan is omdat je als ongezond persoon maar lastig een positieve feedback loop kunt forceren alleen door het gezonde eten en bewegen.
De smaak van groente is bijvoorbeeld minder zoet en zal je dus in beginsel minder positieve seintjes geven.
Meer gaan bewegen is lastig omdat je bijvoorbeeld last kunt krijgen van je gewrichten, waardoor je eigenlijk weer een negatieve feedback loop krijgt “Zie je wel, ik ga er alleen maar kapot van.”
Als je dan op de weegschaal gaat staan zie je ook niet direct verandering en dat versterkt weer het negatieve gevoel.
Je moet jezelf dus heel bewust gaan belonen om die positieve feedback loop te activeren. Elke keer als je gezond hebt gegeten moet je iets doen om die positieve gevoelens op te wekken.
Dit kan dan langzaam je overtuigingen veranderen die je gewoontes veranderen.
Veranderen van overtuigingen
Een andere manier om je gewoontes te veranderen is door je overtuigingen te veranderen. Waarom heb je bijvoorbeeld overtuigingen die ervoor zorgen dat je er niet voor kiest om gezonder te leven? Wat houdt je tegen om vandaag te beginnen? Heb je blokkades? Vind je jezelf het niet waard om gezond te eten? Heb je het idee dat je geen tijd hebt om meer te bewegen?
Waar komt dit allemaal vandaan? Met het programma van ikveranderwel.nl gaan we in op beide technieken om je gewoontes te veranderen. In eerste instantie gebruik ik mentale technieken die je helpen te achterhalen wanneer een overtuiging is ontstaan die je nu blokkeert om gezond te leven.
Er wordt ook gebruikgemaakt van een hypnotische maagband waardoor je sneller het gevoel krijgt dat je voldaan bent.
Daarnaast krijg je nog bijna een half jaar begeleiding en dat is om ervoor te zorgen dat jij in dat half jaar positieve seintjes aan jezelf geeft als jij gezond bezig bent. Op die manier slank je af en is het eenvoudiger om op het streefgewicht te blijven als je zover bent. Dan hoef je niet meer bang te zijn voor een terugval.
Wil je meer weten? Ik help je graag persoonlijk of in een groep. Klik hier voor meer informatie.
Groetjes,
Bianca.
[1] https://www.annualreviews.org/doi/abs/10.1146/annurev.anthro.32.032702.131011
